Appelazijn en gezondheid: feiten, fabels en de nieuwste wetenschap

Gewichtsverlies: nuance

Een veel geciteerde RCT (BMJ Nutrition, 2024) claimde spectaculaire resultaten — tot 8 kg gewichtsverlies in 12 weken. Deze studie is op 23 september 2025 volledig gerectificeerd wegens ernstige methodologische problemen (BMJ Group, 2025). Deze cijfers zijn dus onbetrouwbaar en mogen niet meer gebruikt worden.

Wat blijft er over? De meest recente meta-analyse van uitsluitend RCT’s laat zien dat appelazijn leidt tot een kleine maar significante daling van lichaamsgewicht en BMI (Castagna et al., 2025). Een dosis-respons meta-analyse bevestigde dat de sterkste effecten optreden rond 30 mL per dag, doorgaans over 4–12 weken (Arjmandfard et al., 2025). De effecten zijn bescheiden en heterogeen, maar reëel genoeg om als klein steuntje bij leefstijlverandering te gelden.

Daarnaast spelen effecten op verzadiging mogelijk een rol. Een systematische review concludeerde dat azijninname kan bijdragen aan een sterker verzadigingsgevoel en een lagere energie-inname (Darzi, Frost, & Robertson, 2014).

Bloedsuiker en insulinegevoeligheid

Een systematische review liet zien dat appelazijn de nuchtere glucose en HbA1c kan verlagen bij mensen met type 2-diabetes, vooral bij doseringen boven 10 mL/dag (Arjmandfard et al., 2025). Een eerdere meta-analyse bevestigde significante dalingen in glucosewaarden en verbeteringen in lipidenprofielen (Hadi et al., 2021).

Daarnaast lieten gecontroleerde interventiestudies zien dat azijn de postprandiale bloedsuikerpieken kan afvlakken. Zo rapporteerden Lim, Henry en Haldar (2016) dat azijn als functioneel ingrediënt de postprandiale glycemische respons kan verbeteren, terwijl Shishehbor et al. (2017) bevestigden dat azijninname leidt tot lagere glucose- en insulinespiegels na de maaltijd.

Hartgezondheid

Appelazijn lijkt daarnaast een klein positief effect te hebben op cholesterol- en triglyceridenwaarden. Een meta-analyse rapporteerde kleine maar significante verbeteringen in totaal cholesterol na ACV-suppletie (Hadi et al., 2021). Nieuwe meta-analyses suggereren bovendien dat appelazijn mogelijk ook gunstig is voor cardiovasculaire markers bij mensen met overgewicht of diabetes (Castagna et al., 2025).

Veiligheid

Appelazijn is niet ongezond, mits verstandig gebruikt: altijd verdunnen om schade aan tanden en slokdarm te voorkomen, en voorzichtig bij mensen met gastroparese of ernstige reflux. Casuïstiek beschrijft zeldzame, maar ernstige letsels bij geconcentreerde inname.

Samengevat

Appelazijn is geen wondermiddel, maar het bewijs ondersteunt kleine voordelen voor bloedsuiker, hartgezondheid en gewichtsbeheersing. Het meest onderzochte doseringsbereik is 15–30 mL per dag. Claims van extreem gewichtsverlies zijn onjuist (intrekking BMJ RCT), maar het totaalbeeld bevestigt dat appelazijn een veilig, bescheiden, aanvullend hulpmiddel kan zijn bij een gezonde leefstijl.

Referenties

1. Arjmandfard, D., et al. (2025). Effects of apple cider vinegar on glycemic control and insulin sensitivity in type 2 diabetes: A systematic review and dose–response meta-analysis. Frontiers in Nutrition, 12, 1528383. https://doi.org/10.3389/fnut.2025.1528383
2. BMJ Group. (2025, September 23). Retraction notice: Apple cider vinegar for weight management in obesity. BMJ Nutrition, Prevention & Health. https://nutrition.bmj.com/content/early/2025/09/23/bmjnph-2023-000823ret
3. Castagna, A., Ferro, Y., Noto, F. R., et al. (2025). Effect of apple cider vinegar intake on body composition in humans with type 2 diabetes and/or overweight: Systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrients, 17(18), 3000. https://doi.org/10.3390/nu17183000
4. Darzi, J., Frost, G. S., & Robertson, M. D. (2014). Effects of vinegar on satiety: A systematic review. International Journal of Obesity, 38(5), 675–681. https://doi.org/10.1038/ijo.2013.149
5. Hadi, A., Pourmasoumi, M., Najafgholizadeh, A., Clark, C. T., & Esmaillzadeh, A. (2021). The effect of apple cider vinegar on lipid profiles and glycemic parameters: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. BMC Complementary Medicine and Therapies, 21, 179. https://doi.org/10.1186/s12906-021-03351-w
6. Lim, J., Henry, C. J., & Haldar, S. (2016). Vinegar as a functional ingredient to improve postprandial glycemic control. Clinical Nutrition ESPEN, 11(2), e74–e79. https://doi.org/10.1016/j.clnesp.2016.02.001
7. Shishehbor, F., Mansoori, A., Sarkaki, A., Jalali, M. T., & Latifi, S. M. (2017). Vinegar consumption can attenuate postprandial glucose and insulin responses: Evidence from clinical trials. Diabetes Research and Clinical Practice, 127, 1–8. https://doi.org/10.1016/j.diabres.2017.02.021